Αρχαιοελληνική αγγειογραφία
Ένα από τα πιο δημοφιλή ποτήρια ήταν και η κύλιξ. Χρησιμοποιόταν κυρίως στα συμπόσια και πολλές φορές οι οικοδεσπότες τα παράγγελναν από τους κεραμείς και τους αγγειογράφους με συγκεκριμένες παραστάσεις. Η διάδοσή της ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα κι ήταν ένα από τα προϊόντα που εξάγονταν και σ' άλλους λαούς, κυρίως στους Ετρούσκους. Ο πάτος τους ήταν σχεδόν επίπεδος και αποτελούσε την κύρια επιφάνεια για ζωγραφικές παραστάσεις. Οι κύλικες εμφανίστηκαν κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. και ήταν σε μεγάλη χρήση στην κλασική περίοδο, αλλά αργότερα στα ελληνιστικά χρόνια άρχισαν να αντικαθιστώνται από τον σκύφο.
Από τους πολλούς τύπους αναφέρουμε τους παρακάτω:
Κύλιξ, τύπος Α
Από τους πολλούς τύπους αναφέρουμε τους παρακάτω:
Κύλιξ, τύπος Α
Το χείλος σχηματίζει ενιαία καμπύλη με το σώμα. Το πόδι ξεχωρίζει, ενώ στο σημείο που συναντά το σώμα υπάρχει δακτύλιος. (τύπος Α)
Κύλιξ, τύπος Β
Το χείλος, το σώμα και το πόδι σχηματίζουν ενιαία καμπύλη
Κύλιξ, τύπος Γ
Το χείλος το σώμα και το πόδι σχηματίζουν ενιαία καμπύλη και στο σημείο συμβολής με τη βάση υπάρχει δακτύλιος (τύπος Γ).
Κύλιξ, άπους
Το στέλεχος λείπει (άπουςκύλιξ).
Κύλιξ merrythought
Η κύλικα merrythought (γιάντες, από το σχήμα των λαβών) είναι σχεδόν ημισφαιρική, με διχαλωτές λαβές που έχουν ένα κόμπο στη ράχη και συνήθως ψηλό στέλεχος. Συχνά έχουν ζεύγη λεπτών κόκκινων γραμμών στο στέλεχος και στο εσωτερικό.
Κύλιξ Σιάνα
Χείλος ανεξάρτητο και υπερυψωμένο με βαθύ και ευρύ σώμα (τύπος Σιάνα).
Κύλιξ των Κωμαστών
Στενό γωνιώδες χείλος ξεχωρίζει από το σώμα. Το πόδι είναι κοντό και διευρυμένο (τύπος των Κωμαστών).
Κύλιξ Ντρόουπ
Η κύλικα τύπου Ντρόουπ (από το όνομα του ερευνητή που πρώτος τις μελέτησε) έχει κοίλο μαύρο χείλος, ψηλό στέλεχος μ' ένα δακτύλιο και μια ταινία, μερικές φορές με ραβδώσεις στην κορυφή και μαύρη βάση. Στο εσωτερικό του κοίλου στελέχους υπάρχει μια πλατιά μαύρη ταινία, στο εσωτερικό του κυπέλλου μια άβαφη ταινία χαμηλά κάτω από το στόμιο και κάπου κάπου ένας άβαφος κεντρικός δίσκος.
Κύλιξ Γορδίου
Οι κύλικες του Γορδίου είναι οι πρωιμότερες και από τις μικρότερες. Το ίσιο στόμιο είναι μαύρο. Η ζώνη της λαβής έχει μια γραμμή κοντά στην κορυφή και συχνά κοντά στη βάση. Το στέλεχος μοιάζει με εκείνο των κυλίκων της Σιάνας, αλλά είναι ψηλότερο και έχει διακοσμητικά στεφάνια κάτω από τη βάση, ενώ στο εσωτερικό έμβλημα υπάρχει μια μορφή πλαισιωμένη με γλώσσες, όπως στις κύλικες της Σιάνας, και συχνά μια ταινία στη βάση του χείλους μένει άβαφη.
Κύλιξ χειλεωτή
Οι χειλεωτές κύλικες μοιάζουν με τις κύλικες του Γορδίου στο σχήμα, έχουν ίσιο χείλος δουλεμένο χωριστά από το σώμα, δε σχηματίζεται όμως απότομη γωνία στην ένωση χείλους με σώμα. Το ψηλό στέλεχος έχει μια πλατιά επίπεδη πλάκα για βάση. Το χείλος συνήθως δε διακοσμείται ή ως διακόσμηση τοποθετείται από μια ως τρεις μορφές στο κέντρο της κάθε πλευράς.
Κύλιξ ταινιωτή
Οι ταινιωτές κύλικες έχουν μαύρο, ελαφρά κοίλο χείλος που συγκρούεται με τη γραμμή του σώματος και συχνά ένα δακτύλιο βαμμένο κόκκινο στο σημείο που το σώμα ενώνεται με το στέλεχος. Η εικονιστική διακόσμηση βρίσκεται στη ζώνη των λαβών. Άλλες είναι ολόμαυρες και έχουν μόνο ένα άνοιγμα (μετόπη) για τις μορφές ανάμεσα στις λαβές.
Κύλιξ Κάσσελ
Η κύλικα τύπου Κάσσελ έχει ένα κάπως επίπεδο σχήμα ταινιωτής κύλικας και είναι γενικά μικρή. Το χείλος και το σώμα συνήθως σκεπάζονται με ζώνες απλών διακοσμητικών μοτίβων.
Κύλιξ Χαλκιδίζουσα
Μια άλλη παραλλαγή είναι και η Χαλκιδίζουσα κύλικα με βαρύ πόδι και σώμα που δε διακρίνεται από το χείλος. Το σχήμα εμφανίστηκε γύρω στο τρίτο τέταρτο του 6ου αιώνα και αντιγράφει έναν τύπο που έφτιαχναν οι Χαλκιδείς της Κάτω Ιταλίας· ίσως γεννήθηκε στο εργαστήριο του Νικοσθένη. Συνήθως ήταν διακοσμημένη με μάτια που μερικές φορές συμπληρώνονται ανάμεσά τους από μύτη και αυτιά σατύρου.
Κύλιξ Βρουλιάς
Η κύλικα τύπου Βρουλιάς δεν έχει το γνωστό πόδι των άλλων τύπων. Έχει ελαφρώς κοίλο χείλος και καμπυλώνει ομαλά στη βάση.
Η κύλικα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα των αγγείων τύπου Βρουλιάς, που ονομάζονται έτσι από τη θέση Βρουλιά, στο νότιο άκρο της Ρόδου, όπου βρέθηκε κεραμική της αρχαϊκής περιόδου με συγκεκριμένα τοπικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για αγγεία που κατασκευάσθηκαν από ροδιακό εργαστήριο, τα οποία διαθέτουν γραπτή διακόσμηση σε μαύρο και βαθυκόκκινο χρώμα (κόκκινα και λευκά φυτικά μοτίβα πάνω σε φαιομελανή επίστρωση), αλλά κυρίως εγχάρακτη διακόσμηση. Η κύλικα είναι τροχήλατη, σώζεται ακέραια και φέρει γραπτή και εγχάρακτη διακόσμηση με φυτικά θέματα. Στο εσωτερικό φέρει εγχάρακτη διακόσμηση από ανθέμια και άνθη λωτού, σε μελανό βάθος. Εξωτερικά, στην κοιλιά του αγγείου ο κύριος διάκοσμος αποτελείται από εναλλασσόμενα ανθέμια, ενώ μικρότερες ζώνες στον ώμο και στο χείλος του αγγείου, σε μελανό και ανοιχτόχρωμο βάθος εναλλάξ, φέρουν διακοσμητικά μοτίβα, όπως σπείρες, τρίγωνα και ταινίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου