Στο κοινό παραδίδεται το αναστηλωμένο, πλέον, ταφικό μνημείο του 4ου αι. π.Χ. που δεσπόζει επάνω στο νοτιότερο ακρωτήρι της Σαλαμίνας, στις Κολόνες. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, στις 12.30, από τη γενική γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.
Πρόκειται για έναν κυκλικό ταφικό περίβολο μνημειακής κατασκευής, που περικλείει τέσσερις ταφές και ένα λίθινο βάθρο, επάνω στο οποίο είχε τοποθετηθεί το σήμα των τάφων, ορατό ακόμη και από τη θάλασσα.
Το μνημείο είχε καταρρεύσει, κατά το μεγαλύτερο τμήμα του, κυρίως λόγω φυσικών αιτίων (βλάστηση, καιρικά φαινόμενα, σεισμική δραστηριότητα κ.ά.).
Σύμφωνα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, κατά την αρχική μελέτη αναστήλωσης του πολιτικού μηχανικού Κ. Μαμαλούγκα, βάσει της οποίας το 2012 το έργο εντάχθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο «ΕΣΠΑ 2007-2013», προβλεπόταν η μερική αναστήλωση με την επανατοποθέτηση 43 αρχαίων λίθων.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της αναστήλωσης και των εργασιών τεκμηρίωσης ταυτίστηκε σχεδόν το σύνολο των πεσμένων λίθων και έτσι υλοποιήθηκε από τον μηχανικό Κ. Ζάμπα συμπληρωματική μελέτη εκτεταμένης αναστήλωσης με την επανατοποθέτηση 99 αρχαίων και 22 νέων λίθων, στο πλαίσιο του αρχικού προϋπολογισμού των 270.000 ευρώ. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2013 και ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2015.
Η εκδήλωση των εγκαινίων πραγματοποιείται με την υποστήριξη του αντιπεριφερειάρχη Νήσων και του Δήμου της Σαλαμίνας.
ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΙΑΝΤΑ ?
ΣΤΙΣ ΚΟΛΩΝΕΣ ΤΟΥ ΑΙΑΝΤΕΙΟΥ ΤΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ
ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ? Η ΠΡΟΒΑΛΕΤΑΙ ΣΚΟΠΙΜΑ ΕΝΑ VIRTUAL REALITY
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΙΑΝΤΑ ? !
Γράφει: ο Δημήτριος Ν. Μπελεφάντης
Φωτογραφίες: Θάλεια Δ. Μπελεφάντη
Η Ελληνική επική ποίηση διέσωσε το όνομα του Αίαντα, ο οποίος κατέπλευσε στην Τροία με στόλο 12 πλοίων, όπου εκεί πολέμησε ηρωικά και σκοτώθηκε (αυτοκτόνησε).
Οι αρχαίοι ραψωδοί, ο ένας μετά τον άλλον, τραγούδησαν για αυτόν, μέχρι που ο μύθος μέσα από τα ποιήματα του Ομήρου (γραμμένα 500 χρόνια αργότερα) έφθασε και σ'εμάς.
Στο νησί της Σαλαμίνας βασίλευσαν κατά σειρά ο Αίαντας ο Τελαμώνιος, ο υιός του Αιαντίδης ή Ευρυσάκης (παρατσούκλι που πήρε από την ασπίδα του πατέρα του) και τέλος ο εγγονός του Φιλαίος.
Ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων, γράφοντας πρίν από πολλά χρόνια, πρέπει να γνώριζε γεγονότα κατά παράδοση και κληρονομική ανάμνηση, που προφανώς τον επιρρέασαν, στο να προσδιορίσει την τοποθεσία, που έδωσε στην ιστορία για την αρχαία ανακτορική πόλη της Σαλαμίνας.
Τόσο ο Στράβων όσο ο Ποσειδώνιος και ο Παυσανίας είναι αρκετά αξιόπιστοι μάρτυρες, βρισκόμενοι χρονικά ποιό κοντά σε αυτό το απομακρυσμένο ιστορικό παρελθόν από ότι εμείς.
Ίσως να είχαν στα χέρια τους και κάποιο υλικό σχετικά με τον Αίαντα και την αρχαία πόλη, το οποίο δεν έχει περιέλθει ιστορικά σ'εμάς.
Πρόσφατες έρευνες κατέδειξαν, πως ένας μεγάλος αριθμός μνημείων του ''Αιγαιακού πολιτισμού'' των Μυκηνα'ι'κων χρόνων βρίσκεται στο Κ.Δ. Αιαντείου και περιμένει την αρχαιολογική σκαπάνη, την προστασία και την ανάδειξη τους.
Έχοντας όμως υπ' όψη τις λεπτομέρειες που δίνει ο Στράβων, ο σημερινός σκεπτικιστής επισκέπτης στον χώρο των ανασκαφών στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού (Κανάκια), του οποίου οι αναστηλωτικές προδιαγραφές δείχνουν, ότι ασκούσε διοικητικό έλεγχο πάνω σε μια αρκετά εκτεταμένη περιφέρεια, (έχοντας υπ' όψη τις αρχαίες και νεότερες πληροφορίες ερευνητών) δεν θα φαινόταν και υπερβολικά εύπιστος, εάν διαβάζοντας μια ''προειδοποιητική πινακίδα'' πίστευε, οτι πραγματικά πλησιάζει στο ''ανάκτορο του Αίαντα'', δεν υπάρχει βέβαια κάποια ''πιστοποιητική επιγραφή'', παρά μόνο φημολογία.
Υπάρχει πλέον κάποιος ''σκληρός πυρήνας'' ευρυμάτων της Αιγαιακής προ'ι'στορίας,
που βοηθά στην αναζήτηση του χώρου.
Κανένας διαβασμένος ερευνητής δεν θα αναζητούσε το ανάκτορο του Αίαντα, ανατολικά, δυτικά ή βόρεια του νησιού της Σαλαμίνας.
Ο γεωγραφικός προσδιορισμός του αρχαίου Στράβωνα είναι σαφής.
Ο Στράβων ξεκάθαρα αναφέρει: ''Στη νότια πλευρά της Σαλαμίνας, απέναντι από την Αίγινα''.
Η ''αποκρυπτογράφηση'' του Στράβωνα ως πρότυπο και πατριάρχη γεωγράφο, δεν αφήνει χώρο σε αφηρημένους στοχασμούς και ερμηνείες, σε παραποιημένες εκδοχές, αυταπάτες και σε σκέψεις που ''στραβώνουν'' και εμποδίζουν την πραγματικότητα να έρθει στην επιφάνεια και στην αντίληψή μας.
Η παρατήρηση στο μνημειακό αρχαίο υλικό που συναντάμε στην περιοχή του Κ.Δ. Αιαντείου και η εικόνα της θέσεως που παρουσιάζει ο ''μεγαλιθικός βασιλικός ταφικός κύκλος'', της Μυκηνα'ι'κης περιόδου, στην περιοχή με το προσωνύμιο κολώνες, κάνουν σαφή τον τρόπο αναγνώρισης της τοποθεσίας, της αρχαίας πόλης της Σαλαμίνας, όπως την αντιλήφθηκαν :
Ο ΣΤΡΑΒΩΝ,
Ο ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΟΣ,
Ο ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ,
Ο E. DODWELL,
(A classical and topographical tour through Greece during the years 1801,1805,1806 London 1819)
O C. HANRIOT,
(Recherches sur la topographie des demes L'Attigue, 1853)
OI TOEPFFER KAI C. BURSIAN,
(Geographie von Griecheland 1, leipzig 1862)
Ο Ι. ΡΙΖΟΣ ΡΑΓΚΑΒΗΣ,
(τα Ελληνικά εν Αθήναις 1854)
Ο Γ. ΣΤΟΥΡΑ'Ι'ΤΗΣ,
(περί θέσεως της αρχαιότατης Σαλαμίνος, Αρμονία 2 1901)
Ο ''μεγάλος ερευνητής'' κατά τους Πανεπιστημιακούς της Βιέννης, που τον τίμησαν με το διεθνές βραβείο HERDER το 1985, ''μεγάλος δάσκαλος'' σύμφωνα με τον σύλλογο Ελλήνων αρχαιολόγων, ''λαμπρή προσωπικότητα του διεθνούς ερευνητικού κόσμου'' και ''κορυφαία μορφή της αρχαιολογίας'' κατά τους Έλληνες υπουργούς πολιτισμού το 1995, ο αείμνηστος καθηγητής της Βυζαντινής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και λαμπρό τέκνο της Σαλαμίνας ΠΑΛΛΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ.
Όλοι αυτοί, Έλληνες, Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί, συμφωνούν ότι η αρχαία ανακτορική πόλη του Αίαντα, είναι ακριβώς στον όρμο της κοιλάδας στις Κολώνες και όχι στον όρμο Κανάκιανι.
Οι TOEPFFER και BURSIAN θεωρούν ότι η ζωή της αρχαίας πόλης διήρκησε ως το τέλος του 7ου αιώνα π.χ. ως τα χρόνια των πολέμων ''Αθηνών και Μεγάρων''.
Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΛΛΑΣ αναφέρει στο δελτίο ''Αρχαιολογικές επισημάνσεις στη Σαλαμίνα'' σελ. 187, είναι πολύ πιθανόν ότι το Δωρικό κιονόκρανο, που πρόφθασα και φωτογράφησα στις Κολώνες, προέρχεται από το τέμενος εκείνο του Αίαντος.
Ο Γ. ΣΤΟΥΡΑ'Ι'ΤΗΣ αναφέρει:
Η τότε ακατοίκητη και ακαλλιέργητη περιοχή με όρμο ανάμεσα σε απότομους κρημνούς βραχίονες (σαν να αναδύονται μέσα από την θάλασσα), όρμο στον οποίο ο DODWELL, υποχρεώθηκε από τον άνεμο να καταφύγει αμέσως μετά τον απόπλου του από το αγκυροβόλιο των ''Περιστερίων'' και εκεί να διανυκτερεύσει, μέχρι να πέσει ο άνεμος και η θάλασσα είναι ακριβώς ο όρμος της κοιλάδας στις Κολώνες με την απότομη ακτή Λυκόπουλο, που προστατεύει τον όρμο από τα δυτικά και όχι ο όρμος Κανάκιανι.
Ο ίδιος ο DODWELL περιγράφει ότι, παρέπλευσε την νοτιοδυτική άκρη του νησιού, όπου είναι το Κανάκιανι, το βράδυ της νέας μέρας (δηλαδή της επόμενης ημέρας), μετά τον απόπλου του από τον όρμο όπου διανυκτέρευσε, δηλαδή τις Κολώνες.
Για την αρχαία πόλη της Σαλαμίνας και ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΛΛΑΣ (Αρχαιολογικές επισημάνσεις στην Σαλαμίνα) γράφει ότι οι αρχαιότητες που ως τώρα έχουν παρατηρηθεί στις Κολώνες, θεωρούνται γενικώς ως λείψανα της αρχαιότατης πόλης της Σαλαμίνας, για την οποία ο ΣΤΡΑΒΩΝ μας πληροφορεί ότι, ήταν προς Αίγινα τετραμμένη και προς νότον, που μαρτυρείτε από την επιγραφή ( ΙG II/III 1,2, αριθμός 1035 ).
Ο προσδιορισμός του ΣΤΡΑΒΩΝΟΣ ''τετραμμένη'' υποδηλώνει ανοικτή τοποθεσία με θέα προς την Αίγινα και είναι πράγματι αυτή που προσφέρεται στις Κολώνες.
Επειδή δε η επιγραφή ( IG II/III 1,2, αριθμός 1035 ) αφορά σε επισκευές ιερών, πιστεύεται ότι η συσχέτηση του τεμένου τούτου του Αίαντος σημαίνει τρόπο τοπογραφικού προσδιορισμού, αλλά και εξήγησης ταυτοχρόνως του λόγου ύπαρξης του ιερού ναού του Αίαντος σε θέση η οποία συμπίπτει με την παράδοση, ότι η θέση της αρχαιότατης πόλης της Σαλαμίνας βρίσκονταν στα νότια μέρη του νησιού.
Συνεπώς αβιάστως συνάγεται το συμπέρασμα από τα παραπάνω γραφέντα, ότι το τέμενος του Αίαντα της επιγραφής ( IG II/III 1,2, αριθμός 1035 ) ταυτίζεται με τον ναό του Αίαντος στην ΣΑΛΑΜΊΝΑ, που μαρτυρείται από τον ΠΑΥΣΑΝΙΑ ότι περιέκλειε ξόανο του θεού
( δηλαδή αγαλμα εξ εβένου ξύλου ).
Ο ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ κατέγραψε το ιστορικό αυτό συμβάν με τα περί Αίαντος και της λατρείας του, για να μας θυμίσει τα ερείπια της αρχαίας αγοράς στην Σαλαμίνα και το ξόανο του θεού στο ναό του Αίαντος.
Ο ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ είχε αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της αφήγησης του για την Σαλαμίνα
( Αττικά XXXV, 2-4 ).
Από τα πρακτικά της αρχαιολογικής εταιρείας σελ. 16 ''έρευνες στη Σαλαμίνα'' : οι Αθηναίοι είχαν τιμωρήσει σκληρά τους Σαλαμίνιους διώχνοντας τους από τις εστίες τους, επειδή είχαν αποστατήσει από αυτούς και είχαν προσχωρήσει στον Κάσσανδρο 318 π.χ.
Αυτές είναι οι απόψεις για το μνημείο επιφανών ανδρών αρχαίων και νεοτέρων.
Με διαφορετική άποψη παρουσιάζουν τα περί θέσεως της αρχαίας Σαλαμίνας οι κάτωθι:
Ο MILCHHOFER το 1895
( Karten von Attika ) Heft 7-8 Berlin πρόκειται για χαρτογράφο της εποχής.
Μία διδάκτωρ αρχαιολογίας-επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων, που ισχυρίζεται ότι το μνημείο του Αίαντα στις Κολώνες είναι του 4ου αιώνα π.χ. χωρίς να διανοηθεί να το συνδέσει με τον επιχώριο ήρωα, και χωρίς να λαμβάνει υπ' όψην τον ΣΤΡΑΒΩΝ τον ΠΑΥΣΑΝΙΑ τον ΠΑΛΛΑ κ.α. αλλά τον MILCHHOFER !
Καθηγητής προ'ι'στορικής αρχαιολογίας που προσπαθεί να μας πεί ότι ανασκάπτει την αρχαιοτάτη αυτή πόλη και από έρευνες που κάνει ανακαλύπτει το τέμενος του Αίαντος που αναγράφει η επιγραφή ( IG II/III 1,2, αριθμός 1035 ) και παρότι ο ''μπούσουλας'' του ΣΤΡΑΒΩΝΑ δεν ταιριάζει με τον ''μπούσουλα'' της ανασκαφικής έρευνας, αυτό είναι οφθαλμοφανές διότι ο ΣΤΡΑΒΩΝ ξεκάθαρα αναφέρει ''στη νότια πλευρά της Σαλαμίνας, απέναντι από την Αίγινα'' και μόνο από τις Κολώνες μπορούμε να δούμε την Αίγινα, ενω από την ανασκαφή της πολίχνης στο Κανάκιανι της οποίας ο οπτικός ορίζοντας προσανατολίζεται
δυτικά, από το πιό ψηλό σημείο μπορείς να διακρίνεις τα Διαπόρια νησάκια ( πεντανήσια) αλλά καθόλου το νησί της Αίγινας.
Τέλος υπάρχει και ο D. MULLER
(topographisces-bildlexikon zu den historien herodots, Tubingen 1987)
ο οποίος υποθέτει ότι ΚΥΧΡΕΙΑ (η αρχαία ονομασία της ανακτορικής πόλης της Σαλαμίνας)
ονομαζόταν αρχικώς η Κυνόσουρα ( τι άλλο θα ακούσουμε?).
Επειδή η ιστορία εμπλέκεται και περιπλέκεται με παραποιημένες εκδοχές, θα πρέπει ο κάθε ''αδαής σοφός'' να μη γίνει εύκολος παραλήπτης των ''έγκυρων απόψεων'' που έρχονται αντιμέτωπες με τις αρχαίες παραδόσεις και να αποδείξει, αν είναι εσφαλμένη η όχι η κάθε ταύτιση.
Τα παπαγαλάκια θα κάνουν αυτό που ξέρουν να κάνουν καλά χωρίς σκέψη (την παπαγαλία).
Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΛΛΑΣ στο δελτίο (αρχαιολογικές επισημάνσεις στην Σαλαμίνα) σελ. 145 στο κεφάλαιο ''Κολώνες'' αναφέρει:
'' Επειδή η επιγραφή (IG II/III 1,2, αριθμός 1035) αφορά σε επισκευές ιερών, ότι η θέση της αρχαιότερης πόλης του νησιού βρισκόταν στα νότια μέρη του ''Κολώνες''.
Επίσης πιό κάτω στο ίδιο κεφάλαιο καταλήγει:
''Η ταύτιση του τεμένους και του ναού του Αίαντα είναι όπως πιστεύω ορθή''
Και ενώ ο Δ. ΠΑΛΛΑΣ χρησιμοποιεί στις διαπιστώσεις που κάνει, αλλά και παραθέτει όλες τις απόψεις παλαιοτέρων ερευνητών (ακόμα και τις αντίθετες), δείχνει με αυτόν τον τρόπο τον πλουραλισμό της πληροφόρησης που θέλει να δώσει αλλά και την διαφοροποίηση των ερμηνειών.
Οι νεώτεροι όμως ερευνητές, οι οποίοι μπαίνουν από το παράθυρο της γνώσεως, προσπαθώντας να επιβάλλουν τις απόψεις τους, χρησιμοποιώντας για να στηρίξουν τις θέσεις τους, βιβλιογραφία του MILCHHOFER, ο οποίος είναι και ο μόνος που διαφοροποιείται από τους παλαιότερους ερευνητές, και προηγούμενη δική τους προσωπική βιβλιογραφία (Γιάννης πίνει- Γιάννης κερνάει) όπως η διδάκτωρ αρχαιολογίας-επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων, μη αναφέροντας η διαστρεβλώνοντας τις άλλες παραδοσιακές απόψεις (εάν αυτό δεν είναι μονόπλευρη αντιμετώπιση και παραποίηση της ιστορίας τότε τι είναι).
Τα στοιχεία της έρευνας είναι στη διάθεση οποιουδήποτε θελήσει να συγκρίνει στοιχειοθετημένες απόψεις, έναντι των λόγων μίας φουσκωμένης ιδιοτελούς μισαλλοδοξίας και φιλαρέσκειας, μπορεί να ανατρέξει στην Δημοτική βιβλιοθήκη της Σαλαμίνας ζητώντας φωτοτυπικά αντίγραφα:
α) απο αρχαιολογικές επισημάνσεις στη Σαλαμίνα κεφ. ''Κολώνες'' σελ. 185-189 του Δ. ΠΑΛΛΑ
β) πρακτικά της αρχαιολογικής εταιρείας 1987 κεφ. Ζ ''έρευνες στη Σαλαμινα'' σελ. 15-16 του Δ. Π.
γ) ενημερωτικό δελτίο 2 Μάρτιος 2008 Ακάμας σελ. 4-10-11-13
Και τα συμπεράσματα δικά σας !!!
Πηγή
http://www.elnet.ga
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου