MythologyMythologyDocumentariesFestivalspersonswarsBeutiful HellasArtFun

3.7.16

Λαπίθες


Στην Ελληνική Μυθολογία οι Λαπίθες αναφέρονται ως μυθολογικά όντα ίδιας καταγωγής με τους Κενταύρους από τους οποίους και χωρίσθηκαν μεταγενέστερα από τους ποιητές αποδίδοντάς τους ανθρώπινη μορφή και παρουσία ως αρχαίου πραγματικού λαού, πολεμικού και ανδρειωμένου που αφού εξεδίωξαν τους Περραιβούς από τη Θεσσαλία εγκαταστάθηκαν στην παρά τις όχθες του Πηνειού πεδιάδα. Μπορεί όμως να πρόκειται και για αρχαιότατο λαό εγκατεστημένο από την αρχή εκεί, που πολεμούσε κατά των διαφόρων κάθε φορά εισβολέων και τελικά εξοντώθηκε από τους Δωριείς.


Οι αποδεχόμενοι τους Λαπίθες ως μυθικά όντα παράγουν το όνομά τους από το λαπιστής (= αλαζών) και το ρήμα λαπίζω (= συρίζω), από την ίδια ρίζα λαπ επίσης και το ρήμα αλαπάζω (=καταστρέφω, διαρπάζω) αλλά και το ουσιαστικό λαίλαπα (λαίλαψ). Επειδή όμως και η ρίζα λαπ είναι σχετική με τη ραπ = αρπ πολλοί σχετίζουν το όνομα με τις Άρπυιες, δηλαδή τους βίαιους ανέμους, και κάθε βίαια μετεωρολογικά φαινόμενα, δαίμονες των καταιγίδων, που η ποιητική φαντασία τους μετέβαλε βαθμηδόν σε γενναίους πολεμιστές, ενάρετους και φιλόξενους σε αντίθεση με τους Κενταύρους.

Στους αναφερόμενους μύθους κατά τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, γενάρχης των Λαπιθών φέρεται ο Λαπίθης, γιος του Απόλλωνα και της νύμφης Στίλβης, ο δε γιος αυτού Φόρβας βασίλευσε στην Ηλεία όπως και οι γιοί αυτού Αιγεύς και Άκτωρ. 
Η εκτίμηση των αρχαίων προς τους Λαπίθες φαίνεται μάλλον μεγάλη αφού επιφανείς ήρωες συνδέθηκαν με τους διασημότερους εξ αυτών, όπως για παράδειγμα ο Θησέας που τους βοήθησε στη μάχη τους κατά των Κενταύρων, επειδή στο γάμο του Πειρίθου με την Ιπποδάμεια οι Κένταυροι πρόσβαλαν τις γυναίκες των Λαπιθών. Σημαντικότεροι των Λαπιθών αναφέρονται ο Κόρωνος και ο γιος του Λεοντεύς, ο γιος του Πειρίθου Πολυποίτης οι οποίοι ως ηγήτορες 40 πλοίων συμμετείχαν στον πόλεμο της Τροίας οι από την Άργισσα, τη Γυρτώνη, την Όρθη, την Ηλώνη και Ουλουσώνα καταγόμενοι Λαπίθες.
Στα φαράγγια της Πίνδου ο Πηνειός ενώθηκε με τη Νύμφη Κρέουσα και γεννήθηκαν τρία παιδιά, ο Υψεύς, ο Ανδρεύς και η Στίλβη. Η Στίλβη ενώθηκε με το θεό Απόλλωνα και γέννησε τον Λαπίθη, αρχηγέτη των Λαπιθών. Οι Λαπίθες πήραν μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία, στο κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου και στον Τρωικό πόλεμο. Πιο γνωστοί είναι για τον αγώνα τους κατά των Κενταύρων, από τον οποίο αναδείχθηκαν νικητές. Τελικά νικήθηκαν από τον Ηρακλή, που βοήθησε τον Αιγίμιο, βασιλιά των Δωριέων, και έδωσε σε αυτόν τη χώρα τους.  

Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους περιπλανήθηκαν αρκετά, στη Θεσσαλία, στη Βοιωτία, στην Αττική, στην Κορινθία, στην Ήλιδα, στη Λακωνία, και έφθασαν μέχρι τη Ρόδο και την Κνίδο. Τοπωνύμια όπως Λαπίθη, Λάπιθα, Λαπιθαίον, προφανώς αποτελούν κατάλοιπα από τις μετακινήσεις τους. 

Από τους πιο ονομαστούς βασιλείς των Λαπιθών ήταν ο Ιξίων και ο γιος του, Πειρίθους. Από την ένωση του Ιξίονα και της Ήρας γεννήθηκε ο Κένταυρος, ο γενάρχης των Κενταύρων.



Source/Photos/Biography

"Lapithes made his home about the Peneius river" (Diodorus Siculus, iv.69.2).
Homer, Iliad xii.128; Diodorus Siculus iv. 69; v. 61.
For such superfecundation, compare the siring of Theseus or Heracles. Of a supposed Parnassos, founder of Delphi, Pausanias observes, "Like the other heroes, as they are called, he had two fathers; one they say was the god Poseidon, the human father being Cleopompus." (Descriprion of Greece x.6.1).
Diodorus Siculus, iv.70
Poésie Française - Centaures et lapithes (José María de Heredia) La foule nuptiale au festin s'est ruée, Centaures et guerriers ivres, hardis et beaux; Et la chair héroïque, au reflet des flambeaux, Se mêle au poil ardent des fils de la Nuée. Rires, tumulte... Un cri !... L'Epouse polluée Que presse un noir poitrail, sous la pourpre en lambeaux Se débat, et l'airain sonne au choc des sabots Et la table s'écroule à travers la huée. Alors celui pour qui le plus grand est un nain, Se lève. Sur son crâne, un mufle léonin Se fronce, hérissé de crins d'or. C'est Hercule. Et d'un bout de la salle immense à l'autre bout, Dompté par l'oeil terrible où la colère bout, Le troupeau monstrueux en renâclant recule.
Art Renewal Center - The Battle of the Lapiths and Centaurs by Michelango
"NG4890 National Gallery: ''Battle of the Lapiths and Centaurs'', Piero di Cosimo". Nationalgallery.org.uk. Retrieved 2012-12-17

Images in Mind: Statues in Archaic and Classical Greek Literature and Though

William Smith, ed. Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology (1870) vol.11 p. 721 (on-line text)
Ovid Metamorphoses XII passim; Odyssey XXI, 330 – 340; Iliad xii. 128, 181; Pausanias 1.7.2, 5.10.8; Strabo ix.39; Horace Carmine i. 18. 5 ; Pliny's Natural Historyiv. 8, 15, xxxvi. 5, 4.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ancient Hellas: New banner

Ancient Hellas: New banner

Δημοφιλείς αναρτήσεις